เมื่อวันที่ ๑ ตุลาคม  ๒๔๘๒ ได้รับอนุมัติจากอำเภอฝางให้เปิดโรงเรียนครั้งแรกโดยอาศัยศาลาวัดบ้านเด่นเป็นสถานศึกษา มีนายจำนงค์ ไชยประเสริฐ เป็นครูใหญ่ ต่อมาราษฎรได้ร่วมกันซื้อที่ดินตรงที่โรงเรียนตั้งอยู่ในปัจจุบันในปีพ.ศ.๒๔๙๖ และสร้างอาคารเรียน ห้องน้ำห้องส้วม ทำพิธีเปิดป้ายโรงเรียน เมื่อวันที่ ๒ เมษายน  ๒๔๙๗  ให้ชื่อโรงเรียนว่า “โรงเรียนประชาบาลประจำตำบลแม่อาย (บ้านเอกสามัคคีราษฎร์ประสาท)” เปิดทำการสอนตั้งแต่ชั้น ป. ๑ – ป. ๔ มีนายมนูญ นันตรัตน์พันธ์  เป็นครูใหญ่

        วันที่ ๑ ตุลาคม  ๒๕๒๓ ได้โอนโรงเรียนจากองค์การบริหารส่วนจังหวัด เป็นสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ กระทรวงศึกษาธิการ

       วันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๒๔ ได้รับการคัดเลือกให้เป็นโรงเรียนในความอุปการะของมูลนิธิหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ ก่อสร้างอาคารเรียนแบบ ป.๐๑๗ (ก) ๔ ห้องเรียน คอนกรีตใต้ถุนสูง งบประมาณในการก่อสร้าง ๑,๐๕๓,๐๐๐ บาท และเปลี่ยนชื่อโรงเรียนจาก โรงเรียนบ้านเอก(สามัคคีราษฎร์ประสาท) เป็นโรงเรียนไทยรัฐวิทยา ๑๒ (บ้านเอก) และได้ทำพิธีรับมอบเมื่อวันที่๑๔ พฤศจิกายน ๒๕๒๕ โดยผู้มอบคือนายกำพล วัชรพล ผู้อำนวยการหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ ผู้รับมอบคือพลเอกประจวบ สุนทรางกุล รองนายกรัฐมนตรี และนายสมาน แสงมะลิ  เลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ มีนายอรุณ กานิลเป็น ครูใหญ่ และผู้บริหารคนปัจจุบัน คือนายปิยะ เงาส่อง มารับตำแหน่งเมื่อวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๖๒ จนถึงปัจจุบัน